İnsan vücudunda iki adet sürrenal bez böbrek üstü bezi vardır. Karının retroperiton denilen en arkasında yerleşmişlerdir. Sağda karaciğerin, solda da dalağın arkasında ve her iki tarafta hemen böbreklerin üzerinde onlara yapışık durumdadırlar. Böbrek üstü bezlerinin görevi vücudun ihtiyaçlarına göre çeşitli reaksiyonların gösterilmesini sağlayacak kimyasal mesajları yani hormonları üretmektir. Tüm endokrin bezler, yani hormon üreten dokular gibi kana karışan çeşitli molekülleri üreterek vücutta yapılması gerekenleri ilgili hücre ve dokulara iletir. Vücutta meydana gelen çeşitli değişiklikler başka endokrin bezler aracılığı ile örneğin hipotalamustan salgılanan CRH ve hipofizden salgılanan ACTH hormonu gibi ya da doğrudan böbrek üstü bezini uyararak gereken hormonların salınmasını veya salınma miktarını ayarlar. Böbrek üstü bezi korteksindeki kabuk Zona glomerulosa çoğunlukla Aldesteron mineralokortikoid salgılar. Zona fasciculata çoğunlukla kortizol glukokortikoid Zona retikularis ise çoğunlukla Androjenleri seks hormonlarını DHEA dihidroepiandrosteron ve androstenodion salgılar. Böbrek üstü bezi medullası öz aslında sinir sisteminin sempatik diye adlandırılan fonksiyona sahip bir sinir düğümüdür. Omuriliğin göğüs bölgesinde yerleşmiş sinirlerin uzantıları aksonları böbrek üstü bezinin medullasına ulaşıp burada salgıladığı asetilkolin ile katekolamin Adrenalin ve Noradrenalin salınımını sağlarlar. Yaklaşık 5x3x1 cm boyutlarında sarı-krem renginde üçgene benzer şekilde dokulardır. İki bezin ortalama toplam ağırlığı 12 gr kadardır gr. Karın içindeki en büyük atardamar olan aortadan, böbrek ve diafram atardamarından sürrenal bezlere gelen kan benzer şekilde toplar damarlarla dolaşıma geri döner. Sağ taraf surrenal bezin en büyük toplar damarı, karın içindeki ana toplar damar olan vena kava inferiora dökülür. Böbrek üstü bezinin korteks kabuk diye tanımlanan ve dış kısımda yer alan katmanı ile medülla öz diye tanımlanıp iç kısımda yer alan iki farklı katmanı vardır. Korteks kabuk katmanı ise kendi içinde farklı isimlerle anılan üç ayrı zona ayırılır Zona glomerulosa, Zona fasciculata, Zona retikularis. Adenal Korteks Seks Hormonları katman ve zon farklı hormon salgılamaktadır. Aldesteron: Kolesterolden üretilir. Sadece zona glomerulasadan üretilmektedir. Bir mineralokortikoid olan aldesteron böbreğin filtre sistemi hücreleri üzerine etkilidir. Böbrekteki distal tübül denen yapılarda sodyumun tutulup potasyum ve hidrojenin atılmasını sağlar. Sodyum Na beraberinde suyu tuttuğu için vücuttaki hücre dışı hacim artar, tansiyon yükselir. Kortizol: Kolesterolden üretilir. Bir glukokortikoid olan kortizol hayati işevlere sahiptir. Bu steroid yapıdaki molekül hücrelerde yeni protein sentezleri sağlayarak etkisini gösterir. Bu etkileri kabaca şeker üretimi glukoneogenez ,damarların katekolaminlere yanıt vermeleri, inflamasyon yangı ve bağışıklık sisteminin baskılanması ve merkezi sinir sisteminin düzenlenmesi şeklinde özetleyebiliriz. Hepsi vücudun travma ve strese yanıtı sırasında önemli görevleri olan fonksiyonlardır. Androjenler: Kolesterolden sentezlenir. Böbrek üstü bezlerinden salgılanan seks hormonları erkeklerde testiste kolesterolden testerona dönüştürülürler. Kadınlarda ise böbrek üstü bezinden salına bu hormolar kadı cinsiyeti gelişimi ve devamında daha etkili görevleri vardır. Katekolaminler: Tiroizin aminoasidinden sentezlenirler. Noradrenalinde adrenaline dönüşümü kortizol sağlar. Damarların kasılmasına ve dolayısıyla tansiyonun yükselmesine yol açarlar. Hem bu fonksiyonları hem de yağı eritme görevlerini yerine getirebilmeleri için Kortizolün varlığına ihtiyaç duyarlar. Tüm endokrin bezlerde olduğu gibi ürettiği hormonların bir kısmının çok üretilmesi, az ya da hiç üretilmemesi, bu bezden kaynaklanan iyi ya da kötü huylu tümörleri, bu beze metastaz yayılma yapmış başka doku ya da organların kanserleri ve bezin dolaşımının bozulması gibi hastalıkları mevcuttur. Kortizol fazlalığı ile Cushing Sendromu, aldesteron fazlalığı ile Conn Sendromu, katekoloamin fazlalığı ile Feokromasitoma, andorjenlerin fazlalığı ile hiperandrojenizme yol açar. Çoğunlukla korteksi ilgilendiren bir fonksiyon kaybı vardır ve sebebi bağışıklık sistemi ile ilgilidir. Bunun dışında tüberküloz, böbrek üstü bezlerini tutan başka enfeksiyonlar, bez içine kanama ve bezin fonksiyon görmesini engelleyen kanserler bu duruma yol açar. Hipofiz bezinin ACTH üretemediği durum da adrenal bez yetmezliği yapar ama buna sekonder ikincil adrenal yetmezlik denir. Böbrek üstü bezlerinde çeşitli görüntüleme yöntemleri sırasında Adenal Korteks Seks Hormonları eseri fonksiyon göstermeyen iyi huylu kitleler saptanabilir bunlara insidentaloma denir. Böbrek üstü bezinin hormon salgılayan kitleleri olabilir bunlara fonksiyonel adenom denir. Bazen sürrenal bezde adenom Adenal Korteks Seks Hormonları tanımlanabilecek bir kitle olmadan bez top yekün büyüyerek de hiperplazi çok hormon salgılamaya başlayabilir.
Safra kesesi taşı kendiliğinden düşer mi? Mineralokortikoidler Aldosteron: Kan basıncını ve vücuttaki sıvı dengesini düzenlemek için böbreklerin sodyum ve potasyum dengesini kontrol eder. Cushing Sendromu : Adrenal korteks tabakasında artmış steroid kortizol yapımı söz konusudur. Atrofik gastrit, midenin iç yüzeyini kaplayan mukoza tabakasının incelmesi ve iltihaplan.. Adrenal bez hastalıkları hakkında daha fazla bilgi almak ve randevu oluşturmak için lütfen bizimle iletişime geçin.
Böbrek Üstü Bezi Hormonları
Adrenal korteks ise dış katman olarak adlandırılır ve progesteron, DHEA ve kortizol yapar. Korteks tabakasında, kortizol ve aldosteron, medulla tabakasında ise epinefrin ve norepinefrin hormonları salgılanır. Adrenal bezlerin ürettiği androjenler (erkek cinsiyet hormonları), erkeklerde ve kadınlarda cinsel gelişim ve fonksiyonlarda rol oynar. Adrenal bezlerin, bazı. Böbrek üstü bezlerinden salgılanan seks hormonları erkeklerde testiste kolesterolden testerona dönüştürülürler. Kadınlarda, bu hormonlar. Kadınlarda ise böbrek üstü bezinden salına.BLOG Meme kanseri tedavisi neye göre planlanır? Böbrek üstü bezleri, vücudun çevresel değişikliklere ve iç stres faktörlerine uyum sağlamasını sağlayarak homeostazın iç denge korunmasında kilit rol oynar. Adrenal Bez Nedir? Deri lösemisi, löseminin bir alt türüdür ve ciltte görülen belirtilerle kendini gösterir. Karaciğere hangi doktor, hangi bölüm bakar? Lipaz Nedir? Cushing Sendromu : Adrenal korteks tabakasında artmış steroid kortizol yapımı söz konusudur. Adrenal Bez Hastalıkları Neden Olur? Feokromositoma : Medulla tabakasından fazla miktarda adrenalin salgılanması söz konusudur. Pheochromocytoma ise adrenal medulladan kaynaklanan ve yüksek kan basıncına neden olan bir tümördür. Üreterolitotomi Cerrahi İşlemi Nedir? Cushing sendromu ise kortizolün aşırı üretimiyle karakterizedir ve obezite, yüksek kan basıncı ve yüksek kan şekeri gibi belirtilere yol açar. Sodyum Na beraberinde suyu tuttuğu için vücuttaki hücre dışı hacim artar, tansiyon yükselir. Adrenal Cerrahisi Nasıl Yapılır? Detaylı Bilgi E-Randevu. Yüksek tansiyon, düşük potasyum düzeyi ve kas zayıflığı gibi belirtilere neden olur. Çoğunlukla sürrenel bezlerinin birinde ve genellikle iyi huylu bir kitle şeklindedir. Bu hormonlar, kan basıncını, metabolizmayı, bağışıklık sistemini ve vücudun stres tepkisini düzenlemede önemli rol oynarlar. Bazen de iki bezde birden adenom gelişir. Adrenal bez hiperplazisi: Adrenal bezlerin büyümesi ve aşırı hormon üretimine neden olması. Cushing sendromu: Vücutta aşırı kortizol bulunması durumudur. Addison Hastalığı Addison hastalığı, adrenal bezlerin yeterince kortizol ve aldosteron üretememesi durumudur. İşlenmiş gıdalar, şeker ve kafein tüketimini sınırlamak ve meyve, sebze, tam tahıllar ve yağsız protein kaynakları tüketmek önerilir. Çerez Politikası Tamam. Bu steroid yapıdaki molekül hücrelerde yeni protein sentezleri sağlayarak etkisini gösterir. Diğerlerinde ise ataklar halinde yükselir. Bu bezlerin sağlıklı bir şekilde çalışması, genel sağlık ve vücudun çeşitli durumlara uyum sağlama yeteneği için önemlidir. Böbrek üstü bezindeki hastalığa bağlı olarak hastada görülecek belirti ve bulgular dramatik farklar gösterir. Her biri yaklaşık bir ceviz büyüklüğünde olan bu bezler, esas olarak steroid hormonlar üretirler. Hipofiz bezinin ACTH üretemediği durum da adrenal bez yetmezliği yapar ama buna sekonder ikincil adrenal yetmezlik denir. Kortizol, vücudun iltihabi yanıtlarını ve immün tepkilerini baskılayabilir. Stres: Kronik stres, adrenal bezlerin aşırı çalışmasına neden olabilir.
